Вечерва, во 20 часот, во Музејот на современата уметност – Скопје, ќе биде отворена самостојната изложба „Линијата што избледнува: Приказни на работ на легалноста“ на Албан Муја. Куратор на поставката е Владимир Јанчевски.
Албан Муја (1980, Република Косово) создава видеоинсталации, филмови, цртежи, слики, фотографии и јавни уметнички дела под влијание на тековните процеси на општествена, политичка и економска трансформација во неговото родно Косово и на Балканот. Преку својата пракса ги истражува историјата и општествено-политичките теми поврзувајќи ги со неговата моментна позиција во Косово.
Изложбата на Албан Муја во МСУ – Скопје прикажува избор од неговите дела во периодот од 2016 до 2023 година. Замислена како обид за поврзување комплементарни дела, кои ја прикажуваат и критички ги опсервираат споделената состојба и нашите заедничка засегнатост преку границите, изложбата е фокусирана на секојдневието и на искуството на ситуација на принудна транзиција и продолжена неизвесност.
Уметничката практика на Албан Муја истражува разни аспекти на структурите, кои ги дефинираат националните, идеолошките, идентитетските и егзистенцијални прашања, кои не се толку очигледни. Неговите дела се повеќе од само едноставно претставување и раскажување фокусирајќи се исто така на улогата што сликите и медиумите ја имаат во конструирањето и обликувањето на доминантиот наратив, односот кон идентитетот и историјата. Некои од проектите на Муја се фокусираат на нетипични згради, како што се скромните семејни куќи, кои неконтролирано се издигнуваат над покривите. Навлегувајќи во анализирање на овој неконвенционален градски пејзаж и урбаната стагнација и контурите што се развиваат, Муја создава мапа на градот, која истовремено сведочи за потфрлањето на системот, како и за индивидуалниот креативен пристап кон проблемот.
Во динамичен свет, кој е дефиниран со постојана промена, феноменот на нашите општества заглавени се во навидум бескрајна транзиција. Граници, бариери, ѕидови, видливи и невидливи, градење, изградба, обнова, дупки и рабови во законот, или на друго место, транзиција, трансформација, надминување, сè се тоа работи што нè опишуваат и одредуваат.
„Муја ги отсликува и коментира современото општество и неговите тешкотии во многу специфичен геополитички контекст. Употребувајќи критичка позиција во комбинација со иронија и духовитост, неговите уметнички дела се справуваат со горчината на геополитичкиот, општествениот и уметничкиот систем. Имплицирајќи поглед и збир на структурни односи, географски и територијални, уметникот го свртува вниманието кон народите од овој регион – дома, како и во нивните заедници во странство, традиционално вкоренети во градежните работи, феноменот на мигрантскиот труд и проблемот да се биде лишен од социјални алатки, економска и правна сигурност“, вели кураторот Јанчевски.
Муја има прикажано дела и идеи на разни самостојни и групни изложби, вклучително и филмски фестивали и Павилјонот на Република Косово на 58. венециско биенале. На Павилјонот тој ја претстави триканалната видеоинсталација наречена „Семеен албум“, која навлегува во личните и колективните сеќавања на Косовската војна (1998-1999) и ја доведува во прашање улогата што сликите и медиумите ја играат во конструирањето и обликувањето на наративот, идентитетот и историјата во време на конфликт.
Албан Муја ѝ е познат на македонската јавност бидејќи во последната деценија тој учествуваше во неколку значајни изложби, меѓу кои и неговата прва самостојна изложба „Именување“ во 2014 година, курирана од Владимир Јанчевски (SIA – Агенција за сериозни интереси, Скопје), како и меѓународната групна изложба „Сè што ни заедничко“ во 2018 година, курирана од Јованка Попова и Мира Гаќина (МСУ – Скопје).
Изложбата е поддржана од пријателите на музејот „Тиквеш“ и „Хајнекен“ и ќе биде отворена до 28 август 2024 година.
Текстот Вечерва, во Музејот на современата уметност се отвора самостојна изложба на Албан Муја е превземен од МАКФАКС.
